Martha Argerich

Wygląd przypnij ukryj Martha Argerich
Ilustracja
Martha Argerich, 2015.
Data i miejsce urodzenia

5 czerwca 1941
Buenos Aires

Instrumenty

fortepian

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

muzyk

Wydawnictwo

Deutsche Grammophon, EMI

Odznaczenia
Złote Promienie z Rozetą Orderu Wschodzącego Słońca (Japonia) Komandor Orderu Sztuki i Literatury (Francja) Oficer Orderu Sztuki i Literatury (Francja) Order Zasługi Republiki Włoskiej III Klasy Krzyż Komandorski Orderu Zasługi RP

María Martha Argerich (ur. 5 czerwca 1941 w Buenos Aires) – argentyńska pianistka, laureatka I nagrody VII Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina (1965). Jest powszechnie uznawana za jedną z najwybitniejszych pianistek wszech czasów.

Życiorys

Dzieciństwo spędziła w Buenos Aires. W wieku trzech lat rozpoczęła naukę gry na fortepianie. Mając 8 lat dała swój pierwszy koncert – wykonała I Koncert fortepianowy C-dur op. 15 Ludwiga van Beethovena. Rok później wykonywała XX Koncert fortepianowy d-moll KV 466 Wolfganga Amadeusa Mozarta oraz Suity francuskie BWV 812-817 Johanna Sebastiana Bacha.

W roku 1955 przeniosła się do Europy. Szkoliła się u Friedricha Guldy w Wiedniu oraz u Madeleine Lipatti i Nikity Magaloffa w Genewie. Międzynarodową karierę rozpoczęła w 1957 roku, gdy zdobyła pierwsze nagrody na Międzynarodowym Konkursie Pianistycznym im. Ferruccio Busoniego w Bolzano i Międzynarodowym Konkursie Muzycznym w Genewie. Po tych sukcesach na 4 lata przerwała karierę i podjęła naukę u Stefana Askenasego.

W roku 1965 wygrała VII Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina w Warszawie oraz zdobyła nagrodę Polskiego Radia za najlepsze wykonanie mazurków. Rok później debiutowała w Stanach Zjednoczonych w nowojorskim Lincoln Center oraz nagrała swoją pierwszą płytę, na której znalazły się utwory Chopina, Brahmsa, Ravela, Prokofjewa i Liszta. W 1978 roku dała swój ostatni recital solo. Od tego czasu wykonuje przede wszystkim muzykę kameralną i koncerty.

W 1980 roku wywołała skandal, gdy opuściła jury X Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina po tym, jak wyeliminowano Ivo Pogorelicia z półfinałów konkursu. Do jury konkursu wróciła w roku 2010.

Uznanie zdobyła głównie dzięki nagraniom muzyki Chopina, Prokofjewa, Ravela, Rachmaninowa i Liszta. Nagrywa dla wielu wytwórni płytowych, przede wszystkim dla Deutsche Grammophon. W nagraniach towarzyszyli jej m.in.: Claudio Abbado, Charles Dutoit, Nelson Freire, Gidon Kremer, Mstisław Rostropowicz, Mischa Maisky.

23 października 2015 otrzymała doktorat honoris causa Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego w Katowicach.

Życie prywatne

Argerich podczas próby z orkiestrą przed finałem VII Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina, 1965 Argerich przedstawia się, 2018

Marta Argerich była trzykrotnie zamężna. Jej pierwszym mężem był kompozytor i dyrygent Chen Liang-Sheng (Robert Chen), z którym ma córkę Lydę Chen, altowiolistkę.

W latach 1969–1973 jej mężem był dyrygent Charles Dutoit, owocem tego związku jest córka Anne-Catherine. Dutoit i Martha Argerich w dalszym ciągu razem występują i nagrywają.

Jej trzecim mężem był pianista Stephen Kovacevich, z którym ma córkę Stephanie.

Nagrody

Przypisy

  1. ↑ JamesJ. Manheim JamesJ., Martha Argerich Biography , AllMusic  (ang.).
  2. ↑ The 20 Greatest Pianists of all time , www.classical-music.com   (ang.).
  3. ↑ The 25 best pianists of all time , Classic FM   (ang.).
  4. ↑ AdaA. Arendt AdaA., MarcinM. Bogucki MarcinM., PawełP. Majewski PawełP., Chopinowskie igrzysko: historia Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina 1927-2015, Wydanie 1, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2020, s. 316, ISBN 978-83-235-4127-1  .
  5. ↑ Pianistka Martha Argerich doktorem honoris causa Akademii Muzycznej w Katowicach , Wyborcza.pl, 23 października 2015  .
  6. ↑ 二十八国华人演奏家"百鸟还巢 , News.163.com   (chiń.).
  7. ↑ Lyda Chen-Argerich, violinist , Sens Management   (ang.).
  8. ↑ Martha Argerich speaks to Stephen Kovacevich (Gramophone, November 2008) with Jeremy Nicholas , Gramophone   (ang.).
  9. ↑ FredF. Hauptfuhrer FredF., MaryM. Vespa MaryM., A Top Woman Pianist, Martha Argerich, Nearly Gave Up Her Steinway for Steno, people.com, 7 kwietnia 1980   (ang.).
  10. ↑ SimoneS. Negrini SimoneS., Busoni Competition , Concorso Pianistico Ferruccio Busoni   (ang.).
  11. ↑ The Competition | Concours de Genève , www.concoursgeneve.ch  .
  12. ↑ a b Martha Argerich. chopin2015.medici.tv. .
  13. ↑ アルゲリッチ　「旭日中綬章」受章. wmg.jp, 2016-11-04. . (jap.).
  14. ↑ The Kennedy Center Honors , The Kennedy Center   (ang.).
  15. ↑ Argerich Maestro Maria Martha. quirinale.it. . (wł.).
  16. ↑ M.P. z 2022 r. poz. 225
  17. ↑ Martha Argerich y Daniel Barenboim fueron condecorados por el presidente de Francia con la Legión de Honor , LA NACION, 12 grudnia 2023   (hiszp.).

Linki zewnętrzne

Kennedy Center HonorsLata 70.
1978
1979
Lata 80.
1980
1981
1982
1983
1984
1985
1986
1987
1988
1989
Lata 90.
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
Lata 2000–2009
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
Lata 2010–2019
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
Lata 2020–2029
2020
2021
2022
2023
Laureaci nagrody Praemium Imperiale (muzyka)
Laureaci Konkursów Chopinowskich w Warszawie
I (1927)
II (1932)
III (1937)
IV (1949)
V (1955)
VI (1960)
VII (1965)
VIII (1970)
IX (1975)
X (1980)
XI (1985)
XII (1990)
XIII (1995)
XIV (2000)
XV (2005)
XVI (2010)
XVII (2015)
XVIII (2021)
Kontrola autorytatywna (osoba):Encyklopedia internetowa: