Strażnica WOP Bratków

Strażnica Wojsk Ochrony Pogranicza Blumberg/Bratków – nieistniejący obecnie podstawowy pododdział graniczny Wojsk Ochrony Pogranicza pełniący służbę graniczną na granicy z Niemiecką Republiką Demokratyczną i Republiką Federalną Niemiec^[b].

Strażnica Straży Granicznej w Bratkowie – nieistniejąca obecnie graniczna jednostka organizacyjna polskiej straży granicznej realizująca zadania bezpośrednio w ochronie granicy państwowej z Republiką Federalną Niemiec.

Strażnica została sformowana w 1945 w strukturze 3 komendy odcinka Bogatynia jako 15 strażnica WOP^[1] (Blumberg)^[2] o stanie 56 żołnierzy. Kierownictwo strażnicy stanowili: komendant strażnicy, zastępca komendanta do spraw polityczno-wychowawczych i zastępca do spraw zwiadu. Strażnica składała się z dwóch drużyn strzeleckich, drużyny fizylierów, drużyny łączności i gospodarczej. Etat przewidywał także instruktora do tresury psów służbowych oraz instruktora sanitarnego^[3].

Od 15 marca 1954 wprowadzono nową numerację strażnic na szczeblu krajowym^[c], a strażnica I kategorii otrzymała nr 19 w skali kraju^[5]. W 1956 rozformowano Graniczna Placówka Kontrolna (GPK) Krzewina Zgorzelecka. Jej funkcję przejęła strażnica nr 19 Bratków^[6].

W 1956 rozpoczęto numerowanie strażnic na poziomie brygady. Strażnica specjalna Bratków była 19. w 8 Brygadzie Wojsk Ochrony Pogranicza^[7].

W 1960, po kolejnej zmianie numeracji, strażnica posiadała numer 9 i zakwalifikowana była do kategorii II w 8 Łużyckiej Brygadzie WOP^[8] .

W 1964 strażnica WOP nr 8 Bratków uzyskała status strażnicy lądowej i zaliczona została do II kategorii^[9].

Straż Graniczna:
Po rozwiązaniu 15 maja 1991 Wojsk Ochrony Pogranicza, strażnica w Bratkowie weszła w podporządkowanie Łużyckiego Oddziału Straży Granicznej^[10] i przyjęła nazwę Strażnica Straży Granicznej w Bratkowie.

Strażnice sąsiednie:

• 14 strażnica WOP Rogenau ⇔ 16 strażnica WOP Adomierzyce – 1946 rok.

• Henryk Dominiczak: Zarys historii Wojsk Ochrony Pogranicza 1945-1985. Warszawa: Wojskowa drukarnia w Łodzi, 1985.
• Halina Łach: System ochrony polskiej granicy państwowej. Olsztyn: Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych. Wydział Humanistyczny UWM, 2013. ISBN 978-83-935593-8-1.
• Jerzy Prochwicz: Wojska Ochrony Pogranicza 1945-1965. Piotrków Trybunalski: Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie, 2011. ISBN 978-83-7726-027-2.
• Archiwum Straży Granicznej, Historia Łużyckiej Brygady WOP 1945-1991
• Archiwum Straży Granicznej. Rozkazy personalne dowódcy Wojsk Ochrony Pogranicza.
• Archiwum Straży Granicznej. Wykazy dyslokacyjne jednostek i pododdziałów Wojsk Ochrony Pogranicza.
• Archiwum SGr., DWOP, sygn. 217/143, Wykazy dyslokacyjne Wojsk Ochrony Pogranicza 1946. Wykaz strażnic i miejsc ich rozlokowania adresowany do Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego i Ministerstwa Spraw Zagranicznych z 4 maja 1946.
• Archiwum SGr., zespół archiwalny DWOP, sygn. 1284/200, Struktury organizacyjno-dyslokacyjne. Dyslokacja jednostek Wojsk Ochrony Pogranicza z 8 kwietnia 1954.
• Archiwum SGr., zespół archiwalny DWOP, sygn. 1284/200, Struktury organizacyjno-dyslokacyjne. Wykaz dyslokacyjny etatowych oddziałów i pododdziałów Wojsk Ochrony Pogranicza z 18 maja 1957.
• Archiwum SGr., zespół archiwalny DWOP, sygn. 1400/3, k. 590–620; Rozkazy zarządzenia i wytyczne w zakresie wszelkiego rodzaju zaopatrzenia. Wykaz dyslokacyjny jednostek i pododdziałów WOP na dzień 1 stycznia 1964.

• Opuszczona strażnica WOP – Bratków