Bój pod Żabinką (VIII 1920)
W dzisiejszym artykule zagłębimy się w ekscytujący świat Bój pod Żabinką (VIII 1920). Niezależnie od tego, czy szukasz informacji na temat tej osoby, tematu, daty, czy po prostu chcesz pogłębić swoją wiedzę, w tym artykule znajdziesz wszystko, czego potrzebujesz. W następnych kilku wierszach szczegółowo zbadamy najważniejsze aspekty Bój pod Żabinką (VIII 1920), od jego początków po dzisiejsze znaczenie. Niezależnie od tego, jaki jest Twój poziom wiedzy na temat Bój pod Żabinką (VIII 1920), tutaj znajdziesz przydatne i szczegółowe informacje, które pomogą Ci lepiej zrozumieć ten temat. Bez zbędnych ceregieli zanurzmy się w fascynujący świat Bój pod Żabinką (VIII 1920)!
| Wojna polsko-bolszewicka | |||
| Czas |
26 sierpnia 1920 | ||
|---|---|---|---|
| Miejsce |
pod Żabinką | ||
| Terytorium | |||
| Przyczyna |
Bitwa Warszawska | ||
| Wynik |
zwycięstwo Polaków | ||
| Strony konfliktu | |||
| |||
| Dowódcy | |||
| |||
| Siły | |||
| |||
Bój pod Żabinką – walki 7 pułku piechoty Legionów z 3 Dywizji Piechoty z oddziałami sowieckiej 57 Dywizji Strzelców w czasie Bitwy Warszawskiej w okresie wojny polsko-bolszewickiej.
Geneza
Realizując w drugiej połowie sierpnia 1920 operację warszawską, wojska polskie powstrzymały armie Frontu Zachodniego Michaiła Tuchaczewskiego[1]. 1 Armia gen. Franciszka Latinika zatrzymała sowieckie natarcie na przedmościu warszawskim[2][3], 5 Armia gen. Władysława Sikorskiego podjęła działania ofensywne nad Wkrą[4], a ostateczny cios sowieckim armiom zadał marszałek Józef Piłsudski, wyprowadzając uderzenie znad Wieprza[5]. Zmieniło to radykalnie losy wojny. Od tego momentu Wojsko Polskie było w permanentnej ofensywie[6].
Walczące wojska
| Jednostka | Dowódca | Podporządkowanie |
 Wojsko Polskie
| ||
|---|---|---|
| 3 Dywizja Piechoty Legionów | gen. Leon Berbecki | 2 Armia |
| ⇒ 7 pułk piechoty Legionów | ppłk Zdzisław Maćkowski | 3 DP Leg. |
| ⇒ I/7 pułku piechoty Legionów | por. Stanisław Janczyni | gr. płk. Maćkowskiego |
| ⇒ II/7 pułku piechoty Legionów | kpt. Jan Niemiec-Moroński | |
| ⇒ 4 kompania ckm | por. Kazimierz Kominkowski | |
| ⇒ pluton artylerii 6 dak | ||
 Armia Czerwona
| ||
| 57 Dywizja Strzelców | N.Z. Mikita-Kolada | 12 Armia |
Walki pod Żabinką
Po klęsce nad Wisłą dowództwo sowieckie pospiesznie uzupełniało i reorganizowało ocalałe z pogromu jednostki. W Żabince koncentrowała się sowiecka 57 Dywizja Strzelców. Jej dowództwo planowało uderzenie na Brześć[8]. 24 sierpnia dowódca 7 pułku piechoty Legionów otrzymał zadanie zorganizowania wypadu na Żabinkę i rozbicia zgrupowanych tam sowieckich jednostek. W skład oddziału wypadowego wszedł I batalion 7 pp por. Stanisława Janczyniego, II/7 pp Leg. kpt. Jana Niemca-Morońskiego, pułkowa 4 kompania ciężkich karabinów maszynowych i pluton artylerii. W sumie oddział liczył około 1400 żołnierzy, dwa działa, 22 ckm-y[9].
Przed świtem 25 sierpnia oddział opuścił Brześć i niezauważony przez nieprzyjaciela przekroczył linię sowieckich ubezpieczeń. Maszerując lasem w kierunku Czerniawczyce - Demianicze, unikając spotkania z Sowietami, żołnierze dotarli wieczorem do Chmielowa. Tu zarządzono odpoczynek i wysłano patrole rozpoznawcze ku stacji Żabinka. Zwiadowcy przyprowadzili jeńców – zwiadowców artyleryjskich, których zeznania stwierdziły obecność brygady kawalerii w sile około 400 „szabel” z karabinami maszynowymi w Siedliszczach, Wietochnie i Iwachnowiczach, zaś na stacji Żabinka – dowództwa 57 Dywizji Strzelców ze świeżo przybyłymi transportami piechoty[10]. Po wnikliwej ocenie sytuacji ppłk Zdzisław Maćkowski zdecydował uderzyć II batalionem frontalnie na stację, a I batalionem obejść Żabinkę od północy i zaatakować nieprzyjaciela z północnego wschodu[11]. Nocą z 25 na 26 sierpnia Polacy bez strzału zlikwidowali placówki sowieckie i wdarli się do miasta. Dobrze skoordynowane natarcie obu batalionów nie pozwoliło zaskoczonym czerwonoarmistom na zorganizowanie obrony. Zdobywano dom po domu obrzucając je granatami. 2 kompania ckm rozpoczęła morderczy ogień ze wszystkich karabinów maszynowych do pociągu napełnionego wojskiem sowieckim.
Po wykonaniu zadania grupa ppłk. Maćkowskiego, nie niepokojona przez nieprzyjaciela, wróciła przez Iwachnowicze do Brześcia, rozbijając w drodze powrotnej słabe oddziały sowieckiej kawalerii[12].
Komunikat prasowy Sztabu Generalnego z 27 sierpnia 1920 donosił[13][14]:
Uprzedzając planowany przez nieprzyjaciela na 26 b. m. — atak na Brześć, oddziały 3-ej dywizji legjonów dnia 25 b. m. przeszły do energicznych działań zaczepnych. Główna kolumna nieprzyjacielska, zaskoczona na stacji kolejowej Żabinka podczas wyładowywania z pociągów, przez ogień na bliski dystans została zdziesiątkowana. Wzięto przeszło 650 jeńców, w tem 90 oficerów linjowych i 2 oficerów sztabu generalnego, 12 karabinów maszynowych i 4 samochody ciężarowe. Dowódca 57-ej dywizji sowieckiej i szef sztabu polegli.
Bilans walk
Polacy odnieśli zdecydowane zwycięstwo, a stacjonujące w Żabince oddziały sowieckie zostały doszczętnie rozbite. 57 Dywizja Strzelców straciła znaczną liczbę poległych i rannych. Polacy wzięli 650 jeńców, zdobyli cztery samochody, dwanaście ckm-ów i dużą ilość sprzętu wojskowego. Zginęli: dowódca 57 Dywizji Strzelców i szef sztabu dywizji. Straty polskie były minimalne - jeden zabity, jeden ranny[11][14].
W Łąkach, po przeprowadzonym wypadzie, dowódca 3 Dywizji Legionów, generał podporucznik Leon Berbecki udekorował Orderem Virtuti Militari szesnastu żołnierzy 7 pp Leg., którzy wyróżnili się męstwem, a wśród nich sierżanta sztabowego Bolesława Marca[14].
Przypisy
- ↑ Piłsudski i Tuchaczewski 1989 ↓, s. 199.
- ↑ Cisek, Paduszek i Rawski 2010 ↓, s. 57.
- ↑ Odziemkowski 1990 ↓, s. 68.
- ↑ Sikorski 2015 ↓, s. 168.
- ↑ Wyszczelski 1995 ↓, s. 193.
- ↑ Żeligowski 1930 ↓, s. 116.
- ↑ Maćkowski 1921 ↓, s. 989.
- ↑ Odziemkowski 2004 ↓, s. 482.
- ↑ Markiewicz 1928 ↓, s. 19.
- ↑ Markiewicz 1928 ↓, s. 20.
- ↑ a b Odziemkowski 1998 ↓, s. 167.
- ↑ Odziemkowski 2004 ↓, s. 483.
- ↑ Pomarański 1920 ↓, s. 286.
- ↑ a b c Markiewicz 1928 ↓, s. 21.
Bibliografia
- Janusz Cisek, Konrad Paduszek, Tadeusz Rawski: Wojna polsko-sowiecka 1919–1921. Warszawa: Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej, 2010.
- Zdzisław Maćkowski. Wypad 7 p. p. Legjonów na Żabinkę dnia 25 - 26.VIII.1920 r.. „Bellona”. 4 (11), s. 988-994, 1921. Warszawa: Wojskowy Instytut Naukowo – Wydawniczy.
- Ferdynand Markiewicz: Zarys historji wojennej 7-go pułku piechoty Legionów. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1928, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
- Janusz Odziemkowski: Bitwa warszawska 1920 roku. Warszawa: Wydawnictwo Geologiczne, 1990.
- Janusz Odziemkowski: Leksykon bitew polskich 1914 – 1920. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 1998. ISBN 83-85621-46-6.
- Janusz Odziemkowski: Leksykon wojny polsko-rosyjskiej 1919–1920. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2004. ISBN 83-7399-096-8.
- Józef Piłsudski, Michaił Tuchaczewski: „Rok 1920”. „Pochód za Wisłę”. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie, 1989. ISBN 83-218-0777-1.
- Stefan Pomarański: Pierwsza wojna polska (1918 – 1920). Zbiór wojennych komunikatów prasowych Sztabu Generalnego, uzupełniony komunikatami Naczelnej Komendy we Lwowie i Dowództwa Głównego Wojska Polskiego w Poznaniu. Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa, 1920.
- Władysław Sikorski: Nad Wisłą i Wkrą. Studium do polsko-rosyjskiej wojny 1920 roku. Lwów – Warszawa: Wydawnictwo Zakładu Narodowego im. Ossolińskich. Reprint: Wydawnictwo 2 Kolory. Sp. z oo, 2015. ISBN 978-83-64649-16-5.
- Lech Wyszczelski: Warszawa 1920. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1995. ISBN 83-11-08399-1.
- Lucjan Żeligowski: Wojna w roku 1920 - wspomnienia i rozważania. Warszawa: Instytut Badania Najnowszej Historji Polski, 1930.